
Yanmış Cilde Ne İyi Gelir?
Birinci derece yanıklar çok yaygındır ve sıklıkla kişinin sıcak sobaya, saç maşasına veya saç düzleştiriciye yanlışlıkla dokunması sonucu ortaya çıkar. Güneş yanığı aynı zamanda birinci derece yanık da olabilir. Daha şiddetli olan ikinci veya üçüncü derece yanıkların aksine, birinci derece yanıklar yalnızca derinin üst katmanını etkiler. Cildinizde birinci derece yanık varsa kırmızı ve ağrılı olabilir, hafif şişlikler yaşayabilirsiniz.
Birinci derece yanıkların çoğu evde tedavi edilebilir. Ancak ne yapılacağını bilmek önemlidir. Birinci derece yanıklar oldukça acı verebilir ve uygun şekilde tedavi edilmezse iz bırakabilir.
Aşağıda yanık acısını geçirebilecek ve yanığın mikrop kapmasını engelleyebilecek evde yapılabilen müdahaleler sıralanmaktadır.
Serin Kompres Uygulayın
Yanık bölgesinin üzerine yerleştirilen serin bir kompres veya temiz ıslak bez, ağrıyı ve şişmeyi hafifletmeye yardımcı olur. Serin kompresleri 5-15 dakikalık aralıklarla uygulayabilirsiniz. Aşırı soğuk kompresleri kullanmaya çalışmayın çünkü bu yaklaşım, yanıkları daha fazla tahriş eder.
Bölgeyi Güneşten Koruyun
Yanık iyileştikten sonra, gölge arayarak, koruyucu giysiler giyerek veya SPF 30 veya daha yüksek olan geniş spektrumlu, suya dayanıklı bir güneş koruyucu uygulayarak bölgeyi güneşten koruyun. Özellikle koyu ten rengine sahip kişilerde yanıktan kaynaklanan kızarıklık bazen haftalarca devam ettiğinden bu, yara izinin en aza indirilmesine yardımcı olacaktır.
Aloe Vera
Aloe vera sıklıkla “yanık bitkisi” olarak lanse edilmekte. Araştırmalar, aloe veranın birinci ve ikinci derece yanıkların iyileşmesinde etkili olduğuna dair kanıtlar gösteriyor. Aloe antiinflamatuardır, dolaşımı destekler ve bakterilerin büyümesini engeller.
Aloe vera bitkisinin yaprağından alınan saf aloe vera jelini doğrudan etkilenen bölgeye bir kat uygulayın. Bir mağazadan aloe vera satın alırsanız, yüksek oranda aloe vera içerdiğinden emin olun. Özellikle renklendirici ve parfüm gibi katkı maddeleri içeren ürünlerden kaçının.
Antibiyotikli Kremler
Bir yanıkta açık kabarcıklar varsa, kişi antibiyotik kremler ve merhemler kullanmak isteyebilir. Antibiyotik kremler yaradaki enfeksiyonun önlenmesine yardımcı olur. Ayrıca yanıkların daha hızlı iyileşmesine yardımcı olabilir. Bazı topikal kremler aynı zamanda rahatsızlığı hafifletebilecek ağrı kesici bileşenler de içerir.
Antibiyotikli krem uyguladıktan sonra yarayı enfeksiyondan korumak için açıkta kalan kabarcıkları kapatın.
Uzak Durulması Gereken Yöntemler
Yanığa iyi geldiği düşünülen ama aslında tedavi etmek yerine durumlarını daha da kötüleştirebilecek ürünlerden uzak durmalısınız. Aşağıdaki yanıklara iyi geldiği söylenen ama kesinlikle uygulanmaması gereken maddeler sıralanmıştır.
1. Tereyağı
Yanık ilacı olarak tereyağının etkinliğini destekleyen kanıt yoktur. Bunun da ötesinde, cildinizi daha da kötüleştirir. Tereyağı ısıyı tutar ve ayrıca cildi enfekte edebilecek zararlı bakterileri barındırabilir.
2. Yağlar
Her soruna iyi geldiği düşünülen hindistancevizi yağı yanıklar için önerilse de aslında bu yağ, zeytinyağı, yemeklik yağlar ve benzeri yağlar gibi ısının tutulmasına neden olur. Lavanta yağının yanıkları iyileştirmeye yardımcı olduğu söyleniyor olsa da bu iddiayı destekleyen çok az kanıt vardır. Örneğin, sıçanlarda yapılan bir çalışma, yanıkları iyileştirmek için lavanta yağı kullanmanın herhangi bir faydasını bulamamıştır.
3. Yumurta akı
Başka bir halk inanışı ise, pişmemiş yumurta akının yanığa iyi geldiğidir. Oysa yumurta akları bakteriyel enfeksiyon riski taşır ve yanıklara yerleştirilmemelidir. Yumurtalar ayrıca alerjik reaksiyona neden olur..
4. Diş macunu
Yanıklara asla diş macunu uygulamayın. Diş macunu yanmayı tahriş edip ve enfeksiyon için daha uygun bir ortam oluşturabilmekte. Ayrıca steril değildir.
5. Buz
Buz ve çok soğuk su yanık alanınızı daha fazla tahriş eder. Yanlış kullanılırsa soğuk yanığına bile neden olabilmektedir.